Giải bóng đá Euro là giải đấu quốc tế dành cho đội tuyển quốc gia của các thành viên trong Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) để tìm ra nhà vô địch của lục địa già. Giải bóng đá Euro được tổ chức bốn năm một lần kể từ năm 1960, ngoại trừ năm 2020 đã bị hoãn vào tổ chức lại vào năm 2021 do đại dịch COVID-19. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhìn lại lịch sử, những khoảnh khắc, đội tuyển và cầu thủ nổi bật của giải bóng đá Euro.
Giải bóng đá Euro – Hoàn cảnh ra đời
Giải bóng đá Euro được khởi xướng bởi Henri Delaunay, người đã làm việc cho Liên đoàn bóng đá Pháp và UEFA. Ý tưởng của ông là tổ chức một giải đấu quốc tế cho các quốc gia châu Âu, tương tự như World Cup. Ông đã đề xuất kế hoạch này vào năm 1927. Thế nhưng phải mất hơn 30 năm để nó được thực hiện do chiến tranh và sự khác biệt về quan điểm giữa các liên đoàn bóng đá.
Giải bóng đá Euro lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1960 với tên gọi là Giải vô địch các quốc gia châu Âu (European Nations’ Cup). Có 17 quốc gia tham gia vòng loại và chỉ có 4 quốc gia vào được vòng chung kết: Pháp, Cộng hòa Xô viết, Tây Ban Nha và Cộng hòa Dân chủ Đức. Cộng hòa Xô viết đã giành chức vô địch sau khi đánh bại Yugoslavia 2-1 trong trận chung kết tại Paris.
Từ năm 1960 đến năm 1976, giải bóng đá Euro chỉ có 4 quốc gia tham dự vòng chung kết. Từ năm 1980, số lượng này được nâng lên 8 quốc gia. Từ năm 1996 đã tăng lên 16 quốc gia. Và từ năm 2016, có 24 quốc gia góp mặt. Điều này cho thấy sự phát triển và sự cạnh tranh của bóng đá châu Âu.
Khoảnh khắc giải bóng đá Euro
Trong suốt lịch sử của giải bóng đá Euro, đã có rất nhiều khoảnh khắc ghi dấu ấn trong lòng người hâm mộ.
- Năm 1976: Cộng hòa Dân chủ Đức và Tiệp Khắc cầm hòa nhau 2-2 sau 90 phút thi đấu chính trong trận chung kết. Trận đấu phải trải qua 2 hiệp phụ và tiến vào loạt sút luân lưu cân não. Tiệp Khắc đã giành chiến thắng 5-3 nhờ khoảnh khắc thiên tài của Antonin Panenka khiến thủ môn Sepp Maier của Đức bay ngược hướng.
- Năm 1984: Pháp giành chức vô địch trên sân nhà với sự tỏa sáng của Michel Platini, người đã ghi được 9 bàn thắng trong 5 trận đấu, kỷ lục chưa ai phá vỡ được. Trong trận chung kết, Pháp đã đánh bại Tây Ban Nha 2-0.
- Năm 1992: Đan Mạch, đội bóng chỉ được tham dự giải vì Liên Xô bị tan rã, đã tạo nên một trong những câu chuyện cổ tích của bóng đá khi giành chức vô địch. Đan Mạch đã vượt qua các đối thủ như Anh, Pháp, Hà Lan và Đức để lên ngôi.
- Năm 1996: Đức giành chức vô địch lần thứ ba sau khi đánh bại Cộng hòa Séc 2-1 trong trận chung kết tại Wembley. Bàn thắng quyết định của Đức được ghi bởi Oliver Bierhoff trong hiệp phụ, sau khi sử dụng quy tắc bàn thắng vàng (golden goal) lần đầu tiên trong lịch sử giải đấu.
- Năm 2004: Hy Lạp, đội bóng được coi là cửa dưới, đã làm nên lịch sử khi giành chức vô địch. Hy Lạp đã đánh bại các đội bóng mạnh như Bồ Đào Nha (hai lần), Pháp và Cộng hòa Séc để lên ngôi.
- Năm 2012: Tây Ban Nha tiếp tục thống trị bóng đá châu Âu khi giành chức vô địch lần thứ hai liên tiếp và lần thứ ba trong lịch sử. Tây Ban Nha đã phá nhiều kỷ lục trong giải đấu này. Đó là không để thủng lưới trong 5 trận liên tiếp, ghi được 4 bàn thắng trong một trận chung kết và có cầu thủ ghi được hattrick trong chung kết (David Villa). Tại chung kết, Tây Ban Nha đã hủy diệt Ý 4-0.
- Năm 2016: Bồ Đào Nha giành chức vô địch lần đầu tiên trong lịch sử sau khi đánh bại Pháp 1-0 trong hiệp phụ. Bồ Đào Nha đã phải chơi không có Cristiano Ronaldo, người bị chấn thương ở phút thứ 25. Thế nhưng họ đã chiến đấu kiên cường và ghi bàn thắng duy nhất bởi Eder ở phút thứ 109.
Xem thêm kiến thức bóng đá:
- AFF Cup Đông Nam Á – 4 khoảnh khắc lịch sử
- Cam Là Vị Trí Nào Trong Bóng Đá: Điểm Mấu Chốt Của Tấn Công
Đội tuyển và cầu thủ nổi bật
Trong số 16 giải bóng đá Euro đã diễn ra, có 10 quốc gia đã từng giành chức vô địch. Ngoài ra có 16 quốc gia đã từng vào được trận chung kết. Dưới đây là một số đội tuyển và cầu thủ nổi bật của giải bóng đá Euro:
Đức
Đội bóng có nhiều danh hiệu nhất trong lịch sử giải bóng đá Euro, với ba lần vô địch (1972, 1980, 1996) và ba lần á quân (1976, 1992, 2008). Đức cũng là đội bóng có nhiều lần vào được vòng chung kết nhất, với 12 lần. Các cầu thủ nổi bật của Đức gồm có Gerd Müller, Franz Beckenbauer, Karl-Heinz Rummenigge, Lothar Matthäus, Jürgen Klinsmann, Oliver Bierhoff, Michael Ballack và Bastian Schweinsteiger.
Tây Ban Nha
Đội bóng là nhà vô địch liên tiếp hai lần (2008, 2012) và là đội bóng duy nhất ghi được bốn bàn thắng trong một trận chung kết (2012). Tây Ban Nha cũng là đội bóng có nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử giải bóng đá Euro, với 99 bàn. Các cầu thủ nổi bật của Tây Ban Nha gồm có Luis Suárez, Emilio Butragueño, Raúl González, Iker Casillas, Xavi Hernández, Andrés Iniesta, David Villa và Sergio Ramos.
Pháp
Đội bóng là nhà vô địch hai lần (1984, 2000) và á quân hai lần (2016, 2021). Pháp cũng là đội bóng có cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong một kỳ giải bóng đá Euro, với Michel Platini ghi được 9 bàn thắng trong năm 1984. Các cầu thủ nổi bật của Pháp gồm có Michel Platini, Zinedine Zidane, Thierry Henry, Lilian Thuram, Patrick Vieira và Antoine Griezmann.
Ý
Đội bóng là nhà vô địch hai lần (1968, 2021) và á quân ba lần (2000, 2012, 2016). Ý cũng là đội bóng có nhiều trận đấu nhất trong lịch sử giải bóng đá Euro, với 53 trận. Các cầu thủ nổi bật của Ý gồm có Giacinto Facchetti, Paolo Rossi, Roberto Baggio, Alessandro Del Piero, Gianluigi Buffon, Andrea Pirlo, Giorgio Chiellini và Leonardo Bonucci.
Bồ Đào Nha
Đội bóng là nhà vô địch một lần (2016) và á quân một lần (2004). Bồ Đào Nha cũng là đội bóng có cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử giải bóng đá Euro, với Cristiano Ronaldo ghi được 14 bàn thắng. Các cầu thủ nổi bật của Bồ Đào Nha gồm có Eusébio, Luís Figo, Rui Costa, Ricardo Carvalho, Nani và Cristiano Ronaldo.
Kết luận
Giải bóng đá Euro là một trong những giải đấu quốc tế hấp dẫn và kịch tính nhất thế giới. Giải đấu đã chứng kiến sự xuất hiện của nhiều đội tuyển và cầu thủ xuất sắc, cũng như những khoảnh khắc khó quên trong lòng người hâm mộ. Xoilac hy vọng rằng giải bóng đá Euro sẽ tiếp tục mang lại cho chúng ta những trận đấu đẹp mắt và cảm xúc mãnh liệt trong nhiều năm tới.